Ünlü daralması nedir 10 tane örnek?
Türkçede, a, e ile biten fiillerin şimdiki zaman kipinde, a ünlüleri hem telaffuzda hem de yazımda ı, u’dur. E ünlüsü i, ü olur: başlar ( Bazı iki heceli sözcüklerde ünlü ile başlayan bir ek varsa ikinci hecedeki dar ünlüler atlanır: ağız / ağız, alın / alın, çığlık / mide, ben / benzi, beyin / beynimiz, boyun / boyun, yan / yan, burun / burun, burun / burun, göğüs / göğüs, kalp / yürek, mide / mide, oğul / oğul; dönüş- / dönüş-, … Not: Türkçede “ye-, de-, ne” sözcüklerinin bazı kullanımlarında, kaynaşmış y ünsüzünden önceki geniş ünlüde daralma vardır. Bunların dışındaki sözcüklerde, kaynaşmış “y” ünsüzünden önceki geniş ünlüde daralma yoktur. Bunun dışında, birleşik isimler oluşturan bazı isimlerde de ünlü kayıpları meydana gelir: Kahve-altı = breakfast (aradaki e harfi atılır) ne-for = why (aradaki e harfi atılır) ne-asıl = how (aradaki e harfi atılır) Ünlü daralması, Türkçede geniş ünlülerin dar ünlülere dönüştüğü bir ses olayıdır. A veya e ünlüleriyle biten bir fiile -yor eki eklendiğinde, fiilin son hecesindeki ünlü ı, i, u veya ü ünlülerinden birine dönüşür: hide + yor > hides. wish + yours > wishs. celebrate + celebrate > celebrates. Öte yandan, tek heceli “say” ve “eat” fiillerinde, i ünlüsü söyleyişte de yazılır: say, say, say, let’s say, so; eater, by eating, eating, let’s eat, eat, when we eat, eat, vb. Ancak, örneğin, söylediğinizde, kelimelerdeki e harfi yazımda korunur. Bir kelimenin ilk hecesinde ön ünlü varsa, sonraki hecelerde de ön ünlü vardır. Ünlülerin bu benzerliğine dilsel benzerlik denir. Bu kural dilimizde kesinlikle geçerlidir ve ön uyum, kalın-ince uyum veya büyük ünlü uyumu olarak da adlandırılır. Türkçede ünlü düşmesi en sık rastlanan ses olaylarından biridir. İki heceli kelimelerin ikinci hecesindeki ünlü dar ise, kelimeye ek geldiğinde bu harf yazılmaz. Türkçede buna ünlü düşmesi denir. Örnek: “İlim” kelimesi eklendiğinde “İlmini – İlmine” şeklinde yazılır. Bu kelimeler ünlü ile başlayan bir ek veya yardımcı fiil ile kullanıldığında, sondaki ünsüz ikizlenir: hak (doğru), onun (duygu), ret (reddetme), şer (kötülük), medicine (ilaç), zam (zammi), zan (şüpheli); af (affetmek), onun (hissetmek) vb. Bu makale 15 Ocak 2019’da yayınlanmıştır. “görbil-im ⇒ görebiliyorum” (ünsüz değişimi) “de-yor-lar ⇒ onlar derler” (ünlü kısaltması) “ben-e ⇒ bana” (ünlü değişimi) Parçada birleşen ünsüz yoktur. 1- İki heceli ve ikinci hecesinde dar ünlü “ı, i, u, ü” bulunan bazı sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde sözcüğün ikinci hecesindeki dar ünlü “ı, i, u, ü” düşer. Bu duruma ünlü düşmesi denir. “K” ünsüzü neredeyse her zaman “ğ” ünsüzü olur. Ancak, “g”ye dönüştüğü kelimeler de vardır. Bu durum genellikle son iki harfi sessiz olan kelimelerde görülür: Blume > Blüte. Çekimlemetekilyönelmegönlebulunmagönüldeayrılmagönüldentamlayangönlün40 satır daha Çekimlemetekil3. çoğulbelirtmeağzınıyönelmeağzınabulunmaağzındaayrılmaağzından40 satır daha Ses kaybına uğramış birleşik sözcükler yan yana yazılır: birbirlerine (< biri), kaynana (< kaynana), kaynana (< kayınpeder), nasıl (< ne), niçin (< ne için), pazartesi (< gelecek pazar), sütlaç (< sütlaç), vb.
Örneğin, kişisel zamir olan “I” sözcüğüne datif eki eklenirse, “Ben – e” Bana olarak yazılır ve telaffuz edilir. Aynı şekilde, “You” zamiri “Sana” olarak yazılır. Ünlü değişimine bir örnek, “E” harfinin “A” harfine dönüşmesidir. “görbil-im ⇒ görebiliyorum” (ünsüz değişimi) “de-yor-lar ⇒ onlar derler” (ünlü kısaltması) “ben-e ⇒ bana” (ünlü değişimi) Parçada birleşen ünsüz yoktur. 1- İki heceli ve ikinci hecesinde dar ünlü “ı, i, u, ü” bulunan bazı sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde sözcüğün ikinci hecesindeki dar ünlü “ı, i, u, ü” düşer. Bu duruma ünlü düşmesi denir. Dilimizdeki kelimeler ek aldığında kökleri değişmez. Bu kural iki kelime için geçersizdir. Buna göre, “I, you” kelimelerine -e eki eklendiğinde, kökteki e sesleri a olur ve bu ses olayına “ünlü değişimi” denir. “Ben + e – bana” kelimesi ünlü değişiminin bir örneğidir. Tavsiyeli Bağlantılar: Okyanusya Da Kaç Tane Ülke VarÜnsüz daralması nasıl olur?
Nasıl da ünlü düşmesi var mı?
Ünlü daralması olduğunu nasıl anlarız?
Yeyip mi yiyip mi?
Ünlü benzeşmesi nedir?
Ses düşmesi nasıl olur örnek?
Ünsüz türemesi ne örnektir?
Bana ünlü daralması mı?
Ünlü daralmasının diğer ismi nedir?
K ne zaman ğ olur?
Gönle mi gönüle mi?
Ağıza mı ağza mı?
Ne asil nasıl?
Ünlü değişimi nedir örnek?
Bana ünlü daralması mı?
Ünlü düşmesi ünlü daralması nedir?
Bana sana hangi ses olayı?